Donderdag
30
juni
De
komende weken aandacht voor de copla de arte mayor.
De copla
de arte mayor is een Spaanse versvorm. Bij mijn zoektocht naar buitenlandse en
binnenlandse, oude en nieuwe versvormen voor mijn website “Versvormen” (https://sites.google.com/site/versvormen/, kwam ik
deze versvorm in 2012 op het spoor.
Ik legde
uit hoe de versvorm in elkaar stak en maakte een voorbeeldvers https://sites.google.com/site/versvormen/versvormen/copla-de-arte-mayor (zie
hieronder) en zette hem op mijn website.
Toch liet
de vorm, die erg aangenaam in het gehoor ligt me niet los en ik heb een aantal
versjes in de vorm geschreven, in de loop van de tijd.
Onlangs
ben ik een onderzoekje gestart om te ontdekken of de versvorm ook elders in
Nederland, nu of in het verleden is toegepast. Dat bleek, met uitzondering van
één toepassing in het kader van Project P (zie later) niet het geval. Toen ik
hierna op het Vrije Vers informeerde of men mij verder kon helpen, leverde dat
geen nieuws, maar wel een hele stroom nieuwe copla’s op, voornamelijk van Bas
Boekelo.
De
komende dagen zullen alle (bekende) copla’s die in Nederland bestaan de revue
passeren. Mocht een lezer er nog andere kennen, dan hoor ik dat graag.
Voor de
duidelijkheid nog even de vormvereisten: De copla de arte mayor is een Spaanse
versvorm. Het is een 8-regelig vers, geschreven in amphibrachische tetrameter.
Juist die amphibrachen (en niet die eeuwige jamben) zijn waarschijnlijk de
verklaring, dat de versvorm zo lekker in het gehoor ligt.
Het meest
voorkomende rijmschema is abbaacca. Echter ook
ababbccb of abbaacac zijn toegestaan.
Halverwege
iedere regel hoort een rust ingebouwd te zijn
Een
voorbeeld in het Spaans (ontleend aan Wikipedia):
Al muy prepotente don Juan el segundo
a aquel con quien Júpiter tovo tal celo
que tanta de parte le fizo del mundo
cuanta a sí mesmo se fizo del cielo;
al gran rey de España, al César novelo
al que con Fortuna es bien fortunado;
a aquel en quien caben virtud y reinado
a él la rodilla fincada por suelo.
a aquel con quien Júpiter tovo tal celo
que tanta de parte le fizo del mundo
cuanta a sí mesmo se fizo del cielo;
al gran rey de España, al César novelo
al que con Fortuna es bien fortunado;
a aquel en quien caben virtud y reinado
a él la rodilla fincada por suelo.
Tenslotte
nog een voorbeeld in het Engels (ontleend aan de website A guide to verseforms http://www.volecentral.co.uk/vf/index.html van Bob
Newman) Via deze site heb ik de versvorm in 2012 ontdekt.
Don't feed the troll!
Incontinent, ugly, destructive and smelly,
The troll is a loathsome and pitiful creature.
It lacks any pleasant or positive feature.
There’s hate in its heart and there’s bile in its belly.
You never should feed it – no, not on your Nelly!
It isn’t a candidate for conservation;
The world would improve with its elimination.
Let’s boot out the troll – go on, give it some welly!
Geen opmerkingen:
Een reactie posten