Zaterdag
30

december

Ik denk

maar zonder duidelijk te weten

wat.

Ik leg mijn handen

op de aarde

en druk hem langzaam

naar beneden.

Nu weet ik

dat er iemand

op de trommel slaat

en zij die zwart zijn

hoor ik angstig schreeuwen.

Ik ben niet bang

voor wat er zal gebeuren

er zullen witte dieren

door het veld gaan lopen

en dat

zal alles zijn.

Jan Arends (1925-1974)

Vrijdag
29

december

Bijbelse kwatrijnen

Otto van Gelder

(Ton Peters)

Methusalem

De leeftijd van Methusalem,
Als ik het achteraf bezie
Dan diagnosticeer ik hem
Als iemand met dyscalculie

Petrus

Ontkend, geloochend en genaaid
Verraad in drievoud kun je nooit vergeten
Dat merk je als de haan weer kraait
Of als je hem gebraden zit te eten

Genesis 1

Ooit heeft het hemelse kantongerecht
De scheiding tussen zee en tussen land
Door middel van een compromis beslecht
Met om en om beheer over het strand

Lot en zijn dochters

Je dochters met een dronken vent
Je schaamt je toch kapot
Wanneer je zelf die kerel bent
Zoals bijvoorbeeld Lot

Toren van Babel

Ik vrees dat ik de klus hier stoppen moet
Het is op deze hoogte veel te koud
Ach, hadden we maar thermo ondergoed
Dan was die toren echt wel afgebouwd

Dat onbegrip door al die vreemde talen
Dat geeft zo'n klus toch echt maar weinig kans
Als ik het daar een beetje kon bepalen
Dan sprak het werkvolk enkelt Nederlands                      Jolien

Simson

Best logisch met de nacht in beide ogen
Dat ik wat steunde tegen een pilaar
Ik zweer dat ik me haast niet heb bewogen
Toch stortte heel die tempel in elkaar

Bijbels offer

Ik nam een touw mee, Abraham indachtig
Toen pa met mij wou wandelen in ’t bos
Gelukkig was hij ver over de tachtig
Dan kom je moeilijk van een mastworp los

Kaïn

Verenigde dictators aller landen
Toch pijnlijk dat u samen slechter scoort
Dan Kaïn die destijds met beide handen
Een kwart van alle mensen heeft vermoord

Lopen over water

Wanneer je schedel bijna explodeert
En je een man ziet lopen over water
Dan kan het zijn dat jij je hebt bekeerd
Mij doet het echter denken aan een kater

Samaritaan

Belasting heeft als enig doel
Om jaarlijks ons bestaan
Te dompelen in ’t warm gevoel
Van de Samaritaan

Mozes

Na veertig jaar in de woestijn
Het reisdoel lopen zoeken
Acht ik de kans behoorlijk klein
Die trip nog eens te boeken

Overpeinzing voor de kerst.

In den beginne

Leef ik hier op een bol van gas
Die vloeibaar werd en stolde
Of toch op een roulettebal
Die van de tafel rolde?

Laat Ons mensen maken (Genesis 1,26)

Omdat het Mij destijds voldoening gaf
Schiep Ik de hele handel met plezier
Hoewel Ik met de kennis achteraf
Beslist had moeten stoppen na het dier

God was narcistisch bezig toen hij dacht aan klonen
Hij zag in ’t nat zijn spiegelbeeld en riep toen, wauw!
Ik schep een man, aan Mij gelijk, om hier te wonen
En geef hem lust voor mijn finaal object, de vrouw!            Hanny van Alphen

Want ach, wat was die dame wondermooi
De man viel dus aan eigen lust ten prooi
Nee, niet uitsluitend bij een rendez-vous
Bij elke Eva voelde hij: she too!                                             Inge Boulonois

God schudt Zijn wijze hoofd en denkt: verdorie
De vrouw beschouw ik als Mijn aardse glorie
Want Adam mist een rib, een fout van Mij
Zodat hij is gedoemd tot blufferij!                                        Inge Boulonois

God schiep naar Zijn gelijkenis de mens
Wat plomp, die man, onhandig, ruig bebaard
Zijn tweede proef verliep geheel naar wens:
De vrouw, perfect en nooit geëvenaard                                 Hanna Pest

Donderdag
28

december

Vreemdelingenbeleid

Kinderlijkjes
Zie ze drijven
In de Middellandse Zee
Ginds een vader
Daar een moeder
Ook een oma dobbert mee
Zwarte vrinden
Verre reizen
Zijn te duur en vol gevaar
Vier dus thuis uw
Vrolijk kerstfeest
Plus een zegenrijk nieuwjaar

Hanna Pest

Woensdag
27

december

Sonnet voor mijn moeder

Gij hebt, Moeder, dit leven zwaar gedragen,
Gelijk ik het zwaar draag. Wij zijn verwant.
Wij horen in dit stormbevochten land
van kavels, tussen dijk en stroom geslagen.

Ik heb uw gang: die driftige en toch trage
voetstap, die onverzettelijke trant.
Uw harde hand herken ik in mijn hand,
onwrikbaar om de schrijfstift heengeslagen.

Machtig zijn wij, in liefde en in haat.
Gij hebt u doodgehaat, hatend het meest
uzelve, om de liefde die gij schond.

Ik ben genezen van het bitter kwaad.
En eer in stugheid, wie gij zijt geweest:
van mijn talent de donkere moedergrond.

Ida Gerhardt (1905-1997)

uit:  Het levend monogram, 1955

Dinsdag
26

december

Tweedehands regen

Er valt geen sneeuw met kerst, dit jaar.
De weerman had het al verwacht.
Het regent, dat is zonneklaar, ook
in de Stille Nacht. Zo gaat dat hier,
dat weet je toch vooraf. We hebben
geen klimaat, we hebben straf.

Die witte kerst is net zoiets als vrede,
het bestaat als iedereen er in gelooft.
Vroeger, denk je, was het beter,
Zwarte Piet was zwart, geen slaaf,
en elke kerst was wit. Het is niet waar.
De meeste sneeuw zit in je hoofd.

En wat is sneeuw? Sneeuw is als tijd,
het valt en zwijgt, het smelt al weg
terwijl je er naar kijkt, wat weet het
over vroeger, later – sneeuw, wat is
het anders dan bevroren water?
Sneeuw is regen, tweedehands.

Sneeuw maakt alle dingen zachter,
het legt een deken op de daken
en de velden, even is dit land
een plaatje uit een kinderboek –
één dag later is het grijze blubber
om met de auto doorheen te waden.

Geef mij een bed van sneeuwwit dons
met iedereen die ik nog lang niet missen
kan, met jou, met mij, met haar en hem,
met ons, champagne, sushi, chocola…
Een witte kerst is Russische roulette,
één op tien keer is het raak. Laat ons
dromen van een natte kerstmis
en een weggewaaid nieuwjaar.

Want wat is sneeuw? Sneeuw is als tijd,
het valt en zwijgt, het smelt al weg
terwijl je er naar kijkt, wat weet het
over vroeger, later – sneeuw, wat is
het anders dan bevroren water?
Sneeuw is regen, tweedehands.

Ingmar Heytze (1970)

Maandag
25

december

Gekruide kamperfoeliegeur
Een stokroos in zijn volle fleur

Een late vlinder bij het perk
Een buurman op zijn veld aan 't werk

Een kater die zich zalig zont
Een smaak van honing in de mond

Een maaltijd rijk en naar den aard
Waarbij geen knoflook werd gespaard

Een kleine kring van vrienden die
Verslingerd zijn aan poëzie;

Dat alles, mèt een goed glas wijn,
Behoort ons daaglijks nieuws te zijn.

Jan Greshof (1888-1971)

Zondag
24

december

Tussenuur

Midwinterdag – De geur van oude jassen,
de gang met kalken licht om in te dwalen;
een schateren – grindstorting – uit een klasse;
en dan hoort men de school weer ademhalen.

Dit is mijn land. Ik zal niet meer verkassen:
Dr. I.G.M. Gerhardt, oude talen.
Vergeef mij, God, mijn duizendvoudig falen.
Ik kon dit nimmer in mijn schema passen.

En rebelleerde – Maar ik ben gezwicht:
Te sterk zag mij mijn werk in het gezicht.
Het is mijn prachtige, mijn hondse baan.

Waar staat van ‘wandelen voor Uw aangezicht?’
Een tussenuur. In deze geur, dit licht.
Het is mijn arbeid, en Gij ziet mij aan.

Ida Gerhardt (1905-1997)
Sonnetten van een leraar (1951)