Zondag

25

Augustus

Bij de ontdekking in 1939 van de oervis die coelacanth (Latimeria chalumnae) genoemd werd, schreef Gerrit Achterberg het beroemd geworden gedicht Ichtologie. Beroemd wil echter nog niet zeggen “technisch in orde”. Zowel Heinz Polzer (Drs. P.) als Nico Scheepmaker schreven een “aangepaste” versie:

Opknapbeurt

Heinz Polzer, (Drs.P) (1919)

Er is in zee een coelacanth gevonden,

terug van eeuwigheden weggeweest

en ieder denkend wezen dat dit leest

probeert de implicaties te doorgronden.

Wordt nu de Schepping, door een boze geest

mislukt geacht, en terug naar AF gezonden

om in een zwarte chaos uit te monden?

Een time warp, daarvoor voel ik nog het meest.

Die kan ons naar de prehistorie leiden,

ofwel (een nieuwe speling der natuur),

naar het levend tegenbeeld van ons begin.

Verschijnt vandaag of morgen een figuur

in wie wij onze eindvorm onderscheiden?

Het is de vraag, maar houdt de moed erin!

Groot onderhoud

Nico Scheepmaker (1930-1990)

Er is in zee een coelacanth gevonden,

de missing link tussen twee vissen in.

Hij had het in de diepte naar zijn zin

en werd toch, als een prooi, omhoog gezonden.

Door wie? Door God? Als sluitstuk van ’t begin?

Dat kunnen wij, als mens, toch niet doorgronden,

dus deden wij datgene wat wij konden:

we vingen hem, uit armoe en gewin.

Daar lag hij dan, die vis uit 't onbekende.

Hij deed wat denken aan die man aan ’t kruis.

Ook deze liet zich naar de mensen zenden

om zich te laten vangen door ’t gespuis.

Genoeg gepraat! Zo’n beest van honderd ponden

Wil dat ie door de mensheid wordt verslonden!

En tenslotte het origineel:

Ichthologie

Gerrit Achterberg (1905-1962).

Er is in zee een coelacanth gevonden,

de missing link tussen twee vissen in.

De vinder weende van verwondering.

Onder zijn ogen lag voor het eerst verbonden

de eeuwen onderbroken schakeling.

En allen die om de vis heen stonden

voelden zich op dat ogenblik verslonden

door de miljoenen jaren achter hen.

Rangorde tussen mens en hagedis,

en van die hagedis diep in de stof,

verder dan onze instrumenten reiken.

Bij dit besef mogen wij doen alsof

de reeks naar boven toe hetzelfde is

en kunnen zo bij God op tafel kijken.